Akihutubia mkutano wa tatu wa Mazungumzo ya Ushirikiano wa Asia (ACD) katika mji mkuu wa Qatar, Doha, siku ya Alhamisi, Pezeshkian alisema kuwa utawala wa Israeli hivi karibuni utakabiliwa na haki kwa makosa makubwa ambayo umefanya katika Asia Magharibi, na Iran itaendelea kuunga mkono “mti wenye nguvu” wa makundi ya upinzani hadi Palestina itakapokuwa huru.

Kuzingatia unyeti na changamoto zilizoko katika Asia Magharibi na mashambulizi ya mara kwa mara ya utawala wa Kizayuni dhidi ya makundi ya upinzani, ...wakiukaji wa haki za binadamu na wahalifu wa makosa wanapaswa kujua kwamba upinzani ni mti wenye matunda ambao hauwezi kuharibiwa kabisa,” alisisitiza rais.

Kuhusu suala la Palestina, aliongeza, Iran inajiona kuwa na wajibu wa kuunga mkono makundi ya upinzani na itaendelea kusisitiza msimamo huu kwa nguvu.

Alitaja kwamba Palestina na Lebanon ni sehemu muhimu za jamii ya Asia.

Kuzingatia ukosefu wa uwezo na ukosefu wa mapenzi wa jamii ya kimataifa wa “kushughulikia mara moja na kwa ufanisi” hali mbaya inayendelea katika eneo lililozungukwa na Lebanon, nchi zote zinazohusika na “usalama na amani,” hasa nchi za Asia, zinapaswa kuchukua hatua kutatua mgogoro na kumaliza vita vya Israeli katika Ukanda uliozingirwa, alisisitiza Pezeshkian.

Rais wa Iran aliongeza kwamba kutokuwa na hatua dhidi ya uchokozi wa Israeli katika Gaza na Lebanon kumekifanya utawala huo kujiamini kuendelea na vitendo vyake vya kikatili.

 

Sisi daima tumewatahadharisha kuhusu nia mbaya ya utawala huu ya kueneza vita katika kanda nzima,” Pezeshkian alisisitiza.

Alipendekeza kuundwa kwa kamati maalum ndani ya ACD ili kushughulikia kwa haraka hali ya waathirika wa vita na kutuma msaada wa kibinadamu na wa matibabu kwa maeneo yaliyozingirwa.

Kamati hiyo inaweza pia kuripoti kwa taasisi za kimataifa zenye mamlaka na Umoja wa Mataifa kuhusu kesi za ukiukaji wa haki za binadamu pamoja na uvunjaji wa kanuni za Israeli, alisema.

Vita vya mauaji ya halaiki vya Israeli vilivyoanza Oktoba katika Gaza vimeua zaidi ya watu 41,780, wengi wakiwa watoto na wanawake, na kujeruhi zaidi ya 96,700 wengine.

Kampeni ya kijeshi imegeuza sehemu kubwa ya eneo la watu milioni 2.3 kuwa magofu, ikiacha raia wengi bila makazi na katika hatari ya njaa.

Israeli inakabiliwa na shutuma za mauaji ya halaiki katika Mahakama ya Kimataifa ya Haki kwa vitendo vyake katika eneo lililoharibiwa na vita. Kuongezeka kwa mashambulizi dhidi ya Lebanon, ambayo yalianza baada ya kuzinduliwa kwa shambulio la kijeshi dhidi ya Ukanda wa Gaza Oktoba iliyopita, kumeshuhudia utawala huo ukiendesha mashambulizi yasiyohesabika dhidi ya eneo la Lebanon.

Karibu watu 2,000 wameuawa na takriban 10,000 wamejeruhiwa nchini Lebanon katika mwaka wa kampeni ya kijeshi ya Israeli, ambapo vifo vingi vilitokea katika wiki mbili zilizopita. Jamii ya kimataifa imetahadharisha kwamba mashambulizi ya Israeli nchini Lebanon yanaweza kupelekea mzozo wa Gaza kugeuka kuwa vita vikubwa vya kikanda. Pezeshkian pia alisisitiza kwamba shambulio la hivi karibuni la makombora kutoka Tehran dhidi ya maeneo yaliyokaliwa lilikuwa ni jibu la ukiukaji wa uhuru wa Iran na uadilifu wa eneo lake na kwa msingi wa kanuni zilizoainishwa katika Katiba ya Umoja wa Mataifa kuhusu haki ya kujihami.

Pezeshkian alisisitiza, “Jamhuri ya Kiislamu ya Iran haijaribu kuongezeka kwa mvutano au kueneza moto wa vita katika maeneo mengine, na ni utawala wa Kizayuni unaofuatilia malengo yake mabaya kwa kushirikisha nchi nyingine.” Iran ilipiga makombora ya ballistic takriban 200 katika shambulio la Jumanne, kama jibu kwa mauaji ya viongozi wa upinzani na afisa mmoja wa kijeshi wa Iran.

Jumanne, Kikosi cha Walinzi wa Mapinduzi ya Kiislamu (IRGC) kilijibu mauaji ya mara tatu ya Ismail Haniyeh wa ofisi ya kisiasa ya Hamas, katibu mkuu wa Hezbollah Seyed Hassan Nasrallah na Kamanda wa IRGC Brigedia Jenerali Abbas Nilforoushan kwa mikono ya Israeli, pamoja na shambulio la kijeshi linaloendelea la utawala huo dhidi ya Ukanda wa Gaza na Lebanon kwa kuzindua mamia ya makombora kuelekea kwenye vituo vya kijeshi na kijasusi vya Israeli katika maeneo yote ya Palestina yaliyokaliwa.

 

IRGC ilisisitiza katika taarifa kwamba shambulio hilo lilikuwa linahusiana na haki ya Iran ya kujihami kisheria kama inavyotambuliwa na Katiba ya Umoja wa Mataifa, na kama jibu kwa uhalifu unaoongezeka wa utawala wa Kizayuni—ulioungwa mkono na Marekani—dhidi ya watu wa Lebanon na Palestina. Taarifa hiyo ilisema kwamba katika operesheni hii ya kijeshi, idadi ya vituo vya angani na rada, pamoja na vituo vya kupanga njama na mauaji dhidi ya viongozi wa upinzani na makamanda wa IRGC vililengwa.

IRGC ilibaini kwamba ingawa maeneo yaliyoainishwa yalikuwa na mifumo ya ulinzi ya kisasa, 90% ya makombora yalifanikiwa kugonga malengo yao. “Utawala wa Kizayuni umekuwa na hofu kutokana na utawala wa kijasusi na wa operesheni wa Jamhuri ya Kiislamu,” iliongeza.